

Thị trường tokenomics hiện đại đã xác lập mô hình phân bổ chiến lược, rút ra bài học từ các dự án tiền mã hóa trước đó. Cơ chế 30-20-50 phân bổ 30% cho đội ngũ và nhà phát triển cốt lõi, 20% cho nhà đầu tư và đối tác quỹ đầu tư mạo hiểm, cùng 50% cho cộng đồng và các tổ chức hệ sinh thái. Tỷ lệ này ưu tiên sự phát triển bền vững qua sức mạnh cộng đồng, đồng thời vẫn đảm bảo động lực mạnh mẽ cho đội ngũ xây dựng và các nhà cung cấp vốn.
| Loại bên liên quan | Tỷ lệ phân bổ | Mục đích chính |
|---|---|---|
| Đội ngũ & Phát triển | 30% | Xây dựng, bảo trì, đổi mới |
| Nhà đầu tư & Quỹ đầu tư mạo hiểm | 20% | Vốn, uy tín thị trường, nguồn lực |
| Cộng đồng & Hệ sinh thái | 50% | Thu hút người dùng, tăng tương tác, mở rộng ứng dụng |
Xu hướng lấy cộng đồng làm trọng tâm phản ánh sự trưởng thành của thị trường năm 2025, khi những giao thức giữ chân và thu hút người dùng hiệu quả sẽ ưu tiên quyền lợi cộng đồng thay vì tập trung vào nhóm nội bộ. Lịch trình vesting kết hợp mở khóa theo cột mốc trở thành chuẩn mực, đảm bảo token chỉ được phát hành khi các chỉ số giá trị thực như tổng tài sản khóa, ra mắt sản phẩm hoặc tăng trưởng người dùng đạt tiêu chuẩn. Mô hình này giúp ngăn ngừa bán tháo sớm và tạo động lực thực sự cho những người xây dựng hệ sinh thái. Nghiên cứu phân tích trên 100 dự án ra mắt token cho thấy các dự án lựa chọn phân phối hướng cộng đồng và vesting theo cột mốc có thành tích vượt trội về sự ổn định token và sức khỏe mạng lưới lâu dài so với các mô hình tập trung quyền sở hữu.
NEAR Protocol áp dụng cơ chế giảm phát thông minh nhằm kiềm chế lạm phát phát sinh từ việc phát hành token. Giao thức này đốt vĩnh viễn 70% tổng phí giao dịch, loại bỏ khỏi lưu thông hoàn toàn. Cơ chế này tạo hiệu ứng giảm phát khi hoạt động mạng lưới đạt ngưỡng nhất định.
Cấu trúc tokenomics của NEAR vận hành song song hai giải pháp. Tỷ lệ lạm phát tối đa giảm từ 5% xuống 2,5%, tạo nền tảng kinh tế bền vững cho nhà đầu tư dài hạn. Đồng thời, cơ chế đốt phí thúc đẩy quá trình giảm phát khi lượng giao dịch tăng, xây dựng mối quan hệ trực tiếp giữa tốc độ tăng trưởng người dùng và giảm nguồn cung token.
Theo đánh giá giao thức, NEAR sẽ chuyển sang trạng thái giảm phát hoàn toàn khi số giao dịch mỗi ngày vượt mốc 1,5 tỷ. Hoạt động mạng lưới hiện nay ghi nhận đà tăng trưởng mạnh, song dữ liệu lịch sử chỉ ra khoảng 450.000 giao dịch/ngày tại một số thời điểm. Khoảng cách này cho thấy dư địa tăng trưởng còn lớn trước khi đạt ngưỡng giảm phát.
Mô hình kinh tế này tạo cấu trúc động lực cân bằng giữa phần thưởng cho validators và duy trì nguồn cung. Phương pháp này giúp NEAR nổi bật so với giao thức chỉ kiểm soát lạm phát, bởi giá trị sử dụng mạng lưới thực tế tác động trực tiếp đến nguồn cung token. Sự kết hợp giữa kiểm soát lạm phát và đốt phí mạnh mẽ đưa tokenomics của NEAR vào vị thế tốt trước áp lực lạm phát, đồng thời vẫn đảm bảo động lực bảo mật cho validators.
Cấu trúc quản trị của NEAR Protocol gắn kết quyền biểu quyết với cam kết staking token thông qua hệ thống veNEAR sáng tạo. Người dùng khóa token NEAR sẽ nhận quyền quản trị tỷ lệ thuận với số lượng và thời gian khóa token; thời gian khóa càng dài thì ảnh hưởng càng lớn. Hệ thống cho phép lựa chọn thời gian khóa linh hoạt từ ba tháng đến bốn năm, tạo điều kiện cho người tham gia tùy chọn mức độ đóng góp quản trị phù hợp năng lực cam kết.
Mối liên hệ giữa thời gian staking và trọng số quản trị tạo ra mô hình tham gia phân cấp. Người dùng khóa token trong bốn năm sẽ sở hữu quyền biểu quyết lớn hơn đáng kể so với người chỉ chọn khóa ba tháng, thúc đẩy sự đồng thuận dài hạn với giao thức. Cơ chế này đảm bảo các quyết định quản trị phản ánh lợi ích của thành viên cộng đồng cam kết cho thành công lâu dài của NEAR.
Bên cạnh quyền biểu quyết, nền tảng quản trị House of Stake còn thưởng cho thành viên tham gia tích cực bằng lợi suất bổ sung. Người nắm giữ token tham gia vào quản trị sẽ nhận thêm phần thưởng ước tính từ 4,2% đến 4,5% mỗi năm, cộng với lãi suất staking tiêu chuẩn, với điều kiện phải tham gia biểu quyết. Cấu trúc khuyến khích này biến quản trị thành hoạt động sinh lợi, thúc đẩy cộng đồng tham gia sâu vào phát triển giao thức và quyết định phân bổ tài nguyên.
NEAR Protocol đã nâng tầm giá trị sử dụng khi mở rộng tiện ích vượt ra ngoài xử lý giao dịch đơn thuần. Nền tảng này hiện đóng vai trò hạ tầng toàn diện, hỗ trợ lưu trữ dữ liệu và huấn luyện mô hình AI, khẳng định vị thế là “blockchain cho AI” thay vì chỉ là mạng lưới thanh toán.
Việc mở rộng sang lưu trữ dữ liệu cho phép ứng dụng phi tập trung duy trì dữ liệu liên tục với bảo mật mật mã. Thông qua môi trường thực thi tin cậy (TEE), NEAR đảm bảo dữ liệu nhạy cảm luôn được mã hóa và không thể truy cập bởi node, giải quyết triệt để vấn đề bảo mật riêng tư trong ứng dụng Web3. Khả năng này càng trở nên quan trọng khi kết hợp với hạ tầng huấn luyện AI của nền tảng.
Tiện ích huấn luyện AI của NEAR phát triển mạnh nhờ dự án SovereignAI, hợp tác trị giá 120 triệu USD cùng NVIDIA, xây dựng hạ tầng AI-cloud phi tập trung. Quan hệ hợp tác này tận dụng mạng lưới tốc độ cao, chi phí thấp của NEAR để lưu trữ và phân phối mô hình AI trên mạng lưới phi tập trung, loại bỏ rủi ro tập trung vốn có ở nền tảng AI truyền thống. Tích hợp này giúp nhà phát triển huấn luyện, triển khai và kiếm tiền từ mô hình AI ngay trên blockchain, đồng thời duy trì hiệu quả tính toán vượt trội.
Những tiện ích mở rộng này mang lại giá trị kinh tế thực cho người tham gia mạng lưới. Validator giờ đây bảo vệ cả giao dịch, toàn vẹn dữ liệu và tài nguyên tính toán, còn nhà phát triển được truy cập hạ tầng phi tập trung cho ứng dụng AI. Khung tiện ích đa dạng này củng cố vị thế cạnh tranh của NEAR trong nền kinh tế AI mới, tạo động lực cầu bền vững cho token gốc.
NEAR có thể đạt 100 USD nếu tiêu hủy 50% tổng lượng token và ghi nhận tăng trưởng mạnh. Tuy nhiên, dự báo hiện tại cho thấy khả năng này thấp nếu thị trường và tokenomics không có thay đổi lớn.
Near coin dự kiến đạt 2,39 USD vào đầu năm 2026, tăng trưởng 26,61%. Triển vọng được đánh giá thận trọng nhưng lạc quan, nhờ phát triển liên tục của giao thức và hệ sinh thái.
Near coin là token gốc của nền tảng NEAR Protocol, một blockchain dành cho ứng dụng phi tập trung. Token này sử dụng cho quản trị mạng lưới, staking và thanh toán phí giao dịch.
Mỗi nền tảng đều có thế mạnh riêng, Solana nổi bật về tốc độ giao dịch và phí thấp. Tuy nhiên, NEAR với giao diện thân thiện và công nghệ sharding độc đáo cũng là đối thủ cạnh tranh mạnh mẽ.











