Thanh khoản quyết định mọi chu kỳ crypto. Công nghệ thúc đẩy câu chuyện dài hạn, nhưng chính dòng tiền mới tạo ra biến động giá. Vài tháng gần đây, động lực dòng vốn đã giảm tốc đáng kể. Ở cả ba kênh dẫn vốn vào hệ sinh thái — stablecoin, ETF và Digital Asset Treasuries (DAT) — động lực đều suy yếu, đẩy crypto vào giai đoạn tự cấp vốn thay vì mở rộng.
Công nghệ chỉ là một phần, còn thanh khoản mới thực sự chi phối mọi chu kỳ crypto. Không chỉ là độ sâu thị trường, mà là nguồn tiền thật có sẵn. Khi cung tiền toàn cầu tăng hoặc lãi suất thực giảm, phần thanh khoản dư thừa này sẽ tìm đến tài sản rủi ro, và lịch sử cho thấy, nhất là trong chu kỳ 2021, crypto luôn hưởng lợi lớn.
Trước đây, dòng vốn chủ yếu chảy vào tài sản số qua phát hành stablecoin — kênh chuyển đổi fiat chủ đạo. Khi thị trường phát triển, ba kênh lớn hiện nay dẫn dắt dòng tiền mới vào crypto gồm:

Kết hợp tổng tài sản quản lý của ETF, giá trị tài sản ròng DAT và lượng stablecoin phát hành sẽ phản ánh sát thực nguồn vốn chảy vào tài sản số. Biểu đồ dưới thể hiện biến động các thành phần này trong 18 tháng qua. Phần dưới cho thấy tổng hợp này biến động gần như song hành với vốn hóa thị trường tài sản số, khi dòng vốn tăng nhanh thì giá cũng đi lên.
Điểm mấu chốt là động lực dòng vốn vào DAT và ETF đã giảm mạnh. Cả hai đều tăng trưởng tốt trong quý 4 năm 2024 và quý 1 năm 2025, với một đợt phục hồi ngắn đầu mùa hè, nhưng sau đó đã suy yếu. Thanh khoản (M2) không còn tự động chảy vào hệ sinh thái như trước. Từ đầu năm 2024, tổng quy mô DAT và ETF tăng từ khoảng 40 tỷ USD lên 270 tỷ USD, stablecoin tăng từ khoảng 140 tỷ USD lên gần 290 tỷ USD, cho thấy tăng trưởng cấu trúc mạnh nhưng cũng đã chững lại.
Việc dòng vốn chậm lại rất quan trọng vì mỗi kênh phản ánh nguồn thanh khoản khác nhau. Stablecoin thể hiện khẩu vị rủi ro của người dùng crypto, DAT ghi nhận nhu cầu lợi suất của tổ chức, ETF phản ánh xu hướng phân bổ vốn từ tài chính truyền thống. Việc cả ba cùng đi ngang cho thấy tốc độ triển khai vốn mới đang giảm rộng khắp, không chỉ là xoay vòng giữa các sản phẩm. Thanh khoản không mất đi, mà chỉ luân chuyển trong hệ thống thay vì tăng thêm.
Xét rộng ra nền kinh tế, thanh khoản (M2) cũng chưa hề đi ngang. Lãi suất SOFR cao khiến lợi suất tiền mặt hấp dẫn và dòng tiền tập trung vào trái phiếu kho bạc Mỹ, tạo áp lực ngắn hạn, nhưng chúng ta vẫn đang trong chu kỳ nới lỏng toàn cầu, với QT tại Mỹ đã kết thúc. Bối cảnh vẫn hỗ trợ tích cực, chỉ là hiện tại, thanh khoản ưu ái các kênh rủi ro khác như cổ phiếu. Khi dòng vốn bên ngoài giảm, thị trường ngày càng khép kín. Vốn luân chuyển giữa các nhóm lớn và phân ngành thay vì đón dòng vốn mới, tạo nên thế trận PVP này. Đó là lý do các đợt tăng giá diễn ra ngắn ngủi, thị trường thu hẹp về độ rộng dù tổng tài sản quản lý vẫn ổn định. Biến động lớn chủ yếu do các đợt thanh lý chứ không phải xu hướng bền vững.

Trong thời gian tới, nếu một trong các kênh thanh khoản này hồi phục mạnh mẽ — phát hành stablecoin mới, ra mắt ETF mới hoặc DAT tăng trưởng trở lại — sẽ là dấu hiệu cho thấy thanh khoản vĩ mô đã quay lại với tài sản số. Cho đến lúc đó, crypto vẫn ở giai đoạn tự cấp vốn, vốn chỉ luân chuyển mà chưa thực sự tăng trưởng.





