Quyền lực chuyển giao: Từ Pump.fun đến sự trỗi dậy của Let'sBONK

"Vương quốc đã chết, Vương quốc sống mãi." Câu nói này khi vang lên tại Cung điện Versailles ở Pháp vào thế kỷ 18, đã tiết lộ một chân lý vĩnh cửu: quyền lực không bao giờ thuộc về bất kỳ cá nhân nào, nó như nước chảy, luôn tìm kiếm những phương tiện mới. Nghi thức cổ xưa này hiện nay đang tái diễn trong thế giới tiền điện tử, với nhân vật chính là nền tảng phát hành memecoin trên chuỗi Solana.

Pump.fun từng độc chiếm thị trường với tỷ lệ 88% nhưng chỉ trong một tháng đã giảm mạnh xuống còn 13%, trong khi đối thủ mới nổi Let'sBONK nhanh chóng vươn lên chiếm 86% thị trường. Điều này không chỉ là một biểu hiện khác của sự biến động trong thế giới tiền mã hóa, mà còn là một ví dụ điển hình về sự sụp đổ của đế chế, cảnh báo chúng ta rằng sự chú ý mới là thành trì thực sự.

!7388151

Sự thăng trầm của Pump.fun

Pump.fun được ra mắt vào tháng 1 năm 2024 bởi ba doanh nhân trẻ, đã làm đảo lộn logic phát hành meme coin với ý tưởng cách mạng: người dùng chỉ cần tải lên hình ảnh, đặt tên và nhấp vài lần, có thể phát hành một loại coin mới với chi phí dưới 2 đô la, không cần bất kỳ kiến thức lập trình nào. Điều này thỏa mãn sự thôi thúc của con người trong việc chuyển đổi những thứ "vô giá trị" thành tài sản "có giá trị", mở ra một mô hình kinh doanh mới trong thế giới tiền điện tử.

Đến tháng 1 năm 2025, Pump.fun đã tạo ra hơn 458 triệu đô la doanh thu, hàng ngày có hàng nghìn loại coin mới được ra mắt, doanh thu cao nhất trong ngày vượt qua 7 triệu đô la. Nó không chỉ trở thành biểu tượng cho cơ sở hạ tầng mà còn nắm giữ quyền kiểm soát mạnh mẽ đối với văn hóa memecoin Solana.

Tuy nhiên, sự suy giảm của Pump.fun bắt đầu từ một trong những tính năng sáng tạo nhất của nó: livestream. Chức năng ban đầu được thiết kế để cho phép người phát hành token quảng bá token của mình, nhưng đã mất kiểm soát do hành vi cực đoan của một số người dùng. Bắt đầu từ tháng 11 năm 2024, trên nền tảng xuất hiện các hành vi mô phỏng tự sát, đe dọa tự sát, ngược đãi động vật, thậm chí có người dùng vị thành niên đã cầm súng đe dọa gia đình trong livestream để đẩy giá token lên.

Những sự kiện này buộc Pump.fun phải tắt chức năng phát trực tiếp, nhưng danh tiếng của nền tảng đã bị tổn hại nghiêm trọng. Doanh thu trong tuần giảm 66%, dư luận phản ứng ngược, và các đối thủ bắt đầu thừa cơ xâm nhập. Đối mặt với sự sụt giảm doanh thu và áp lực cạnh tranh, Pump.fun quyết định tự cứu mình bằng cách phát hành token (ICO).

ICO đã đạt được thành công về mặt kỹ thuật, trong 12 phút đã huy động được 500 triệu đô la từ hơn 10.000 ví, cộng với 700 triệu đô la từ các đợt gọi vốn riêng. Tuy nhiên, việc phân bổ token và cơ chế khóa đã gây ra tranh cãi: 60% cổ phần được chia sẻ giữa 340 người mua đầu tiên, tất cả token bán ra đều được mở khóa hoàn toàn, chỉ có hạn chế chuyển nhượng ngắn hạn.

Giá token đã tăng mạnh 75% sau khi phát hành, sau đó nhanh chóng giảm nhiệt, giảm 60% trong vài tuần, thể hiện xu hướng "cái chết xoắn ốc" điển hình. Thiết kế kinh tế token rất quyết liệt, 67% nằm trong tay đội ngũ dự án, và lịch trình phân phối không rõ ràng. Mặc dù người dùng đã tạo ra gần 750 triệu USD doanh thu cho nền tảng, nhưng họ không nhận được phần thưởng cộng đồng ngay lập tức. Trong khi đó, các nhà đầu tư tư nhân đã bán tháo token trị giá 160 triệu USD cho sàn giao dịch, gây áp lực bán lớn lên thị trường.

Cú đánh cuối cùng đến từ tuyên bố công khai của đồng sáng lập Alon Cohen, thông báo rằng airdrop đã cam kết lâu dài "sẽ không xảy ra trong tương lai gần". Hành động này đã gây ra sự sụt giảm 15% giá token trong vòng 24 giờ, vào thời điểm niềm tin của cộng đồng yếu nhất.

!7388153

Sự trỗi dậy của Let'sBONK

Khi Pump.fun rơi vào khủng hoảng, Let'sBONK đang âm thầm xây dựng một nền tảng minh bạch hơn, chú trọng hơn đến cộng đồng và giao tiếp rõ ràng hơn. Hiện tại, doanh thu hàng ngày của Let'sBONK đã đạt 1.3 triệu đô la, gấp 5 lần 254 nghìn đô la của Pump.fun. Tính theo năm, doanh thu trong một tháng của Let'sBONK lên tới 434.92 triệu đô la, trong khi Pump.fun là 267.25 triệu đô la.

Từ gần như bằng không vào tháng Năm, đến tháng Bảy ổn định vượt mốc doanh thu hàng ngày một triệu đô la, doanh thu của Let'sBONK đã tăng trưởng liên tục. So với đó, doanh thu của Pump.fun đã từ đỉnh điểm tháng Một trên 7 triệu đô la giảm mạnh, trở lại mức của tháng Chín năm 2024.

Kể từ ICO, giá trị vốn hóa thị trường của token PUMP đã bốc hơi 60%, trong khi BONK thì tương đối ổn định, với vốn hóa thị trường duy trì ở mức 2,1 tỷ USD. Let'sBONK sẽ sử dụng 1% doanh thu hàng tuần để mua lại BONK, nhằm hỗ trợ cho token sinh thái đã có nền tảng từ trước khi nền tảng ra đời.

!7388154

Thắng thua của kinh tế chú ý

Pump.fun đã từng chiếm ưu thế nhờ hiệu ứng mạng, tạo ra một vòng tuần hoàn tích cực giữa các nhà phát triển và nhà giao dịch. Tuy nhiên, sự chú ý là rất mong manh. Một sự cố phát trực tiếp đã khiến người dùng có lý do để thử nghiệm các nền tảng thay thế, Let'sBONK ngay lập tức trở thành lựa chọn "sạch".

Điều này nhắc nhở mọi người về cảnh tượng Myspace thua Facebook ngày xưa. Myspace có tính năng và quy mô, nhưng thua về câu chuyện văn hóa. Facebook trở thành nền tảng của "người dùng thực", trong khi Myspace trở thành biểu tượng của thông tin rác và giao diện lộn xộn.

Khi nhận ra khủng hoảng sinh tồn, Pump.fun đã phát động phản công. Họ đã nâng tỷ lệ mua lại token từ 25% doanh thu hàng ngày lên 100% và triển khai một chương trình khuyến khích kéo dài 30 ngày. Tuy nhiên, những điều chỉnh ở cấp độ chiến thuật này không hề đảo ngược được tình thế cạnh tranh.

Vấn đề cốt lõi nằm ở cấp độ chiến lược. Cơ chế thưởng của Pump.fun chỉ xoay quanh khối lượng giao dịch, trong khi Let'sBONK xây dựng một hệ thống thưởng sinh thái thực sự gắn bó với lợi ích của người dùng. Chương trình thưởng BONK cho phép người dùng khóa tài sản từ 6 đến 12 tháng, nhận được phần chia doanh thu của hệ sinh thái sản phẩm theo tỷ lệ. Người dùng cũng có thể nhận "Điểm Bonk" qua nhiều cách khác nhau, có thể đổi lấy hàng hóa hoặc quyền lợi trong tương lai.

Khi Pump.fun còn đang mày mò cho ICO và kế hoạch airdrop thì Let'sBONK đã cung cấp cho người dùng cốt lõi một hệ thống thưởng có cấu trúc. Trong thế giới tiền mã hóa, vốn sẽ luôn chảy về phía những cơ chế khuyến khích tốt hơn.

!7388155

Bức tranh lớn hơn

Trong thị trường số, vị thế thống trị có thể biến mất chỉ trong vài tháng. Sự sụp đổ danh tiếng của Pump.fun tương đương với khủng hoảng sinh tồn. Thành công của Let'sBONK không phải vì họ xây dựng một sản phẩm tốt hơn về cơ bản, mà vì họ đã thâm nhập vào thị trường vào thời điểm danh tiếng của Pump.fun yếu nhất. Trong nền kinh tế chú ý, thời điểm thường quan trọng hơn công nghệ.

Logic thắng thua của hiệu ứng mạng bắt đầu đảo ngược. Khi người dùng bắt đầu chuyển sang Let'sBONK, bánh đà từng giúp Pump.fun nổi lên cũng bắt đầu quay ngược. Các nhà phát triển đi theo các nhà giao dịch, các nhà giao dịch theo đuổi các dự án nóng nhất, tốc độ giảm của nền tảng cũng nhanh chóng tăng lên.

Mặc dù thị phần đã giảm mạnh, nhưng Pump.fun vẫn chưa đến mức phải rút lui. Họ đã huy động được 1,2 tỷ đô la, điều này đã mang lại cho họ thời gian và vốn để thử nghiệm. Nền tảng của họ đã hỗ trợ hàng trăm nghìn dự án được phát hành mà không bị sụp đổ, điều này đặc biệt quan trọng trong môi trường mà các nền tảng mới khác dễ dàng thất bại. Dù thị phần giảm, họ vẫn có doanh thu trên 250.000 đô la mỗi ngày, tương đương gần 100 triệu đô la hàng năm.

Tình huống có khả năng xảy ra nhất là sự phân mảnh của thị trường. Let'sBONK có thể trở thành nền tảng chính, dẫn đầu về số lượng phát hành và doanh thu, trong khi Pump.fun chuyển mình thành một nền tảng phân khúc với người dùng trung thành, chiếm chỗ dựa vào giao diện, chức năng hoặc hệ sinh thái.

Để thực sự lật ngược tình thế, Pump.fun không chỉ cần giải quyết các vấn đề kỹ thuật hay dựa vào phần thưởng để giữ chân người dùng, mà còn cần phải xây dựng lại lòng tin và chiếm lĩnh lại vị trí văn hóa. Điều này có thể cần phải thay thế hoàn toàn ban lãnh đạo để hoàn toàn thoát khỏi những tranh cãi trong quá khứ.

Như sự khôn ngoan của triều đình Pháp đã nói: khi một người cai trị mất đi tính hợp pháp, thì dù có bao nhiêu của cải và nghi lễ cũng không thể khôi phục được phẩm giá. Đôi khi, để duy trì sự sống của vương quốc, vương miện phải được truyền cho người mới. Trong thế giới tiền điện tử, một phiên bản hiện đại của trò chơi quyền lực, sự khôn ngoan cổ xưa này vẫn còn ứng dụng.

!7388156

!7388157

!7388158

!7388159