Thị trường trái phiếu Mỹ lại lập kỷ lục mới — quy mô lần đầu tiên vượt mốc 30 nghìn tỷ USD.

Con số này có ý nghĩa gì? Từ năm 2018 đến nay đã tăng hơn gấp đôi. Dữ liệu công bố vào thứ Năm tuần trước cho thấy, tổng lượng tín phiếu, hối phiếu và trái phiếu kho bạc Mỹ trong tháng 11 đã tăng khoảng 0,7%, lên tới 30,2 nghìn tỷ USD. Di chứng của những năm vay mượn điên cuồng trong đại dịch vẫn đang tiếp tục phát tác.

Năm 2020, để đối phó với chi tiêu chống dịch, chính phủ Mỹ đã vay một khoản tiền khổng lồ. Vấn đề là hiện nay lãi suất cao hơn nhiều so với thời điểm đó, chi phí lãi vay cũng vì thế mà tăng vọt. Bà Gennette Dngra, trưởng bộ phận chiến lược lãi suất Mỹ của BNP Paribas, nói rất thẳng thắn: "Chính phủ luôn chi tiêu nhiều hơn thu nhập, nợ công cứ thế tăng lên trong 20 năm qua. Sau đại dịch thì càng rắc rối, vì phần lớn khoản nợ phát sinh trong môi trường lãi suất cao, bản thân tiền lãi đã trở thành bộ khuếch đại gánh nặng tài khóa."

Xem vài con số — thống kê của Hiệp hội ngành chứng khoán và thị trường tài chính cho thấy, năm 2020 Mỹ đã vay 4,3 nghìn tỷ USD thông qua phát hành trái phiếu, thâm hụt năm đó vượt 3 nghìn tỷ. Tuy sau đó thâm hụt có thu hẹp lại (chủ yếu nhờ nguồn thu tăng từ việc đánh thuế lên nhiều mặt hàng nhập khẩu trong năm nay), thâm hụt mới nhất của năm tài khóa 2025 giảm xuống khoảng 1,78 nghìn tỷ USD, nhưng chi phí trả lãi đã lên tới 1,2 nghìn tỷ USD.

"Rắc rối lớn nhất chính là chi phí lãi vay," Jason Williams, chiến lược gia lãi suất của Citigroup nhận định, "dù thuế quan có thể mang về ba bốn trăm tỷ USD, thì cũng chẳng bù nổi tiền lãi chúng ta phải trả cho khoản nợ hiện tại. Nói trắng ra thì giống như mắc kẹt trong cát lún, chỉ dựa vào thuế quan thì không thể thoát ra được. Có thể tốc độ chìm chậm lại chút, nhưng vẫn đang lún xuống."

Dù trong hai năm qua, phần lớn thời gian quy mô đấu giá trái phiếu dài hạn của Mỹ vẫn giữ ổn định, dự kiến vài quý tới cũng sẽ như vậy, nhưng các quan chức Bộ Tài chính tháng trước đã tiết lộ, họ đã bắt đầu "xem xét sơ bộ khả năng tăng quy mô đấu giá trong tương lai".

Bổ sung thêm một chút bối cảnh: Trái phiếu chính phủ là phần lớn nhất trong tổng nợ quốc gia của Mỹ. Tháng 11, tổng nợ quốc gia đã lên tới 38,4 nghìn tỷ USD, trong đó còn bao gồm khoản nợ với các quỹ ủy thác an sinh xã hội và các chủ sở hữu trái phiếu tiết kiệm. Hiện tại mức trần nợ công hợp pháp là 41,1 nghìn tỷ USD, áp dụng cho tổng quy mô nợ này.