Son zamanlarda piyasa biraz nefes almışken, çoğu kişinin göz ardı ettiği bir risk tekrar su yüzüne çıktı: Elektrik hırsızlığıyla yapılan madencilik.

Önce birkaç rakam verelim. Malezya’da son 7 yılda kripto madenciliği için yapılan elektrik hırsızlığından kaynaklanan kayıp neredeyse 5 milyar ringgite ulaştı, bu da yaklaşık 7,5 milyar RMB’ye denk geliyor. Sadece 2023’ten 2024’e kadar bölgede 2399 ilgili vaka tespit edildi. Sarawak eyaletinin kaybı 31 milyon ringgiti aştı, kolluk kuvvetleri 70’den fazla baskın düzenledi ve ele geçirilen madencilik makineleri birkaç depoyu dolduracak kadar fazlaydı.

Peki bu madencilik tesisleri nasıl çalışıyor? Elektrik sayacını doğrudan atlayarak elektrik çalıyorlar. Sonuç ne oluyor? Yerel elektrik şebekesinde dengesizlik, sık sık elektrik kesintileri ve hatta yangınlar. Geçtiğimiz yıl Sarawak’ta bir madencilik tesisinde çıkan yangında milyonlarca değerinde ekipman yandı ve arkadaki yatırımcılar tüm sermayelerini kaybetti.

Daha da büyük bir sorun ise çevre. Bu tür elektrik hırsızlığıyla çalışan madencilik tesisleri çoğunlukla kömür veya doğal gazla çalışan elektrik santrallerine bağımlı, karbon salınımı oldukça yüksek. Şu anda kurumsal yatırımcılar, uyumluluk ve yeşil standartlara giderek daha fazla önem veriyor. Eğer elinizdeki projenin arkasında bu tür yüksek kirlilikli, yüksek riskli madencilik tesisleri varsa sonuçları çok ağır olabilir: Ya fonlar tarafından satılır ve coin fiyatı düşer, ya da çevre düzenlemelerine uymadığı için regülatörlerin radarına girer.

Bu mesele sıradan yatırımcıya uzak gibi görünebilir, ancak aslında risk uzun zamandır piyasaya yansımış durumda. Madencilik maliyeti, düzenleyici politikalar, projenin uyumluluğu gibi unsurlar fiyat dalgalanmalarını etkiliyor. Kaybettikten sonra sebebini aramaya kalkmayın; o zaman nasıl kaybettiğinizi bile anlamayabilirsiniz.